MEYDAN

Rönesans Dönemi’nin resim sanatında  üçüncü  büyük  ismi olan Raphael (1483-1520) ressam, heykeltıraş, mimar, şair ve arkeolojiye ilgili birisi olarak tanınmaktadır. Michelangelo ve Leonardo da Vinci gibi büyük üstatlarla aynı dönemde yaşamıştır. 6 Nisan 1483’de Urbino- İtalya’da doğan ve ilk eğitimini ressam olan babası Giovanni Santi'den alan sanatçı, ünlü ressam P. Perugino’nun (1515-1523) yanında çırak olarak çalışmış ve ondan çok şeyler öğrenmiştir. 1503-1504 yıllarında Floransa‘ya gelerek sanat çevresini iyi gözlemlemiş ve kendini hızla geliştirmiştir. Papa II. Julius’un daveti üzerine 1508’de daha Roma’ya gitmeden tanınmış ve ünlü bir ressam olmuştur. Burada yaptığı Meryem Ana ve Madonna oldukça ünlüdür. Da Vinci’den esinlenmeler görülse de kendi yaratıcılığı ve figürlerindeki özgünlük sonucunda muhteşem eserler ortaya çıkarmıştır.

Roma’da Papa II. Julius için çalışmaya başlayan Raphael ilk olarak Papa’nın Kütüphanesi’ni dekore etmiştir. Sanatçı 1510-1511 yıllarında “The school of Athens” (Atina Okulu) freskini yapmakla görevlendirilmiştir. Bu eser, sanatçının antik sanat ve düşünceyi çok iyi özümsediğini gösteren yetkin eserlerden birisi olmuştur. Ayrıca sanatçının burada çizdiği teolojik, felsefi ve lirik tablolarında sükûnet, renklerde ahenk, konularda berraklık ve bütünlük hakimdir. Sanatçı bu resmin kompozisyonunda antik mimari öğeler ve düşünürleri kullanarak, Rönesans’ın antik eserler ile olan ilişkisini açık bir şekilde ortaya koymaktadır.

Raphael bu çalışmalarıyla bağımsız bir olgunluğa ulaşır. 1508’de bazı bazilikaları dekore eder. En mükemmel freskleri, Stanza della Segnatura’daki tören salonunda bulunanlardır. Sanatçı salonun duvarlarına Disputa (theoloji), Atina ekolü (felsefe), Iustizia (adalet) ve Parnasos (şiir) konularını işlemiştir 1513 yılında yaptığı “The Sistine Madonna” adlı eserindeki renklerin zenginliği ve çeşitliliği Roma Dönemi’ne ait mimarinin etkilerini taşmaktadır. Roma’da kurduğu atölye öğrenci sayısı bakımından olduğu kadar, kalite açısından da resim sanatının en önemli atölyelerinden biridir.

Aynı zamanda mimar olan Raphael ‘in işlerinden biri de kumaş üzerine koyduğu süslemelerle, duvar örtüleri hazırlamasıdır. Kumaş üzerine koyduğu on adet büyük duvar süsleme örtüleri Sistine Kilisesi’nde kullanılmıştır. Vatikan’ın direktifleri doğrultusunda St. Peters Bazilikası’nı da tamamlamıştır.       

Yine Papa X. Leo’nun emri ile bu Bazilika’nın baş mimarı olarak görev yapmıştır. Roma’da Vatikan Sarayı’nda çalıştığı sırada 1515 yılında Papa X. Leo tarafından antik eserler uzamanı ilan edilmiş ve Roma’daki yapıların araştırmasını yapıp envanterlerini çıkarmakla görevlendirilmiştir. Bunun için sanatçı önce antik metinleri okumuş ve sonrasında yapıları araştırmıştır. Bu çalışmaları sırasında pek çok antik yapının çizimlerini de yapmıştır. Hatta mimari stil konularına da girdiği ve yapılar üzerinde dönemsel ayrımlar tespit ettiği de bilinmektedir. Arkeoloji bilimi içinde çok sonraları ortaya çıkacak olan bu konulara eğilmesi ve onun titiz gözlemleri, Raphael’in ilk arkeolog olarak anılmasına bile neden olmuştur.

Genellikle eserlerinin her birisinde kendi içinde farklılık ve yenilik olduğu açıkça görülmektedir. Örneğin Raphael, son tablosu olan ‘The Transfigüration’u (İnsanın suret değişimi) ile yeni bir dinamizm ortaya koyar ve Avrupa‘da klasik ressamlığın temelini atmış olur. Hristiyanlığa ait dini konulara sadık kalan sanatçı, görünen bütün her şeyi sahip olunan zenginliğiyle tabloya aktaran, pozlara konuşuyormuşçasına ifade niteliği kazandıran kaliteli bir portre ressamıdır.

Raphael, öldüğünde Maniyerizm adı verilen üsluba ilişkin birçok eser bırakmıştır. Şaşırtıcı şekilde, kısacık yaşamına çeşitli sanatsal başarılar sığdıran Raphael, özgürce devinen figürlerin yetkin ve uyumlu kompozisyonuna varmayı başarmıştır. Raphael, Peri Galeteia adlı freski bitirdikten sonra, bir saray adamı, bunca güzellikte bir modeli şu dünyanın neresinde bulduğunu sorduğunda, “belirli bir modeli kopya etmediğini, kafasında oluşturduğu belirli bir düşünceyi izlediğini söyleyerek” yanıt vermiştir. Raphael, 37. doğum günü 6 Nisan 1520’de Roma’da öldüğünde, çağın en önemli bilge kişilerinden Kardinal Bembo, Romada, Pantheon’daki mezarına şu dizeleri

KAYNAKÇA

Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (2011). Raffaello Santi’nin “The Fire in the Borgo” Adlı Freskinde Betimlenen Mimari Unsurlar Üzerine Bir Değerlendirme. Erişim adresi 

www.journalagent.com/pausbed/pdfs/PAUSBED_8_35_45.pdf